Rzecznik "ad hoc" odmówił postępowania ws. sędziów, którzy uchylili wyrok wobec "Krwawego Tulipana"

W uzasadnieniu decyzji - jak przekazało MS - rzecznik "ad hoc" sędzia Włodzimierz Brazewicz wskazał m.in., że Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylając wyrok w sprawie G. "stosował prawo europejskie, przy którego wykładni odwoływał się do wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka". "Powyższe nie może stanowić deliktu dyscyplinarnego" - podkreślono.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie 24 stycznia br. uchylił wyrok sądu I instancji z czerwca 2023 r. skazujący Mariusza G. z Kołobrzegu na dożywocie za zabójstwo trzech kobiet i na kary więzienia jego czworo pomocników w zacieraniu śladów zbrodni i przejmowaniu majątku ofiar.

Sprawa została wówczas przekazana do ponownego rozpoznania, bo uchylony wyrok wydała sędzia Anna Rutecka-Jankowska mianowana przez KRS po 2017 r. Z tego powodu zdaniem całego pięcioosobowego składu orzekającego w SA sędzia Rutecka-Jankowska "nie spełnia standardów niezawisłości i bezstronności" w rozumieniu Konstytucji RP, oraz Karty praw podstawowych i Europejskiej konwencji praw człowieka. SA ocenił przy tym, że "wyrok jest obarczony tyloma wadami, że nawet gdyby nie było tej zasadniczej przesłanki i tak zostałby uchylony".

Pod koniec stycznia br. mianowany jeszcze w czasach rządów PiS w 2018 r. rzecznik dyscyplinarny sędziów Piotr Schab zapowiedział działania po uchyleniu sprawy G. do ponownego rozpoznania.

Sędzia Schab, odnosząc się do tamtego orzeczenia, mówił wówczas, że "zetknęliśmy się z skandalicznym w naszym przekonaniu i słusznie bulwersującym opinię publiczną przypadkiem, w którym sąd dał dowód tego, że orzeczenie sądowe może godzić w fundamenty działania państwa i fundamenty porządku konstytucyjnego". Jednocześnie sędzia Schab wszczął wtedy czynności wyjaśniające w sprawie sędziów SA w Szczecinie - członków składu orzekającego w sprawie Mariusza G.

Pod koniec lutego br. resort sprawiedliwości poinformował, że do kontynuowania czynności wyjaśniających w sprawie szczecińskich sędziów powołano rzecznika "ad hoc" - sędziego Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Włodzimierza Brazewicza.

MS wyjaśniało wówczas, że rzecznik dyscyplinarny sędziów Piotr Schab "wielokrotnie w przestrzeni publicznej wyrażał swoje poglądy sprzeczne z obowiązującym porządkiem konstytucyjnym, co w oczywisty sposób nasuwa wątpliwości, co do jego niezależności". "Taki sędzia nie może być sędzią bezstronnym. Dlatego celem zachowania rzetelności i wymaganej bezstronności po stronie organu prowadzącego czynności wyjaśniające, zasadnym było powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego MS" - podkreślał resort.

We wtorek na stronie resortu poinformowano, że rzecznik dyscyplinarny MS sędzia Brazewicz uznał, iż "czynności wyjaśniające nie dostarczyły dowodów, które mogłyby uzasadniać wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów, którzy byli członkami składu orzekającego w tej sprawie".

Jak argumentował, zarówno Sąd Najwyższy, jak i TSUE oraz ETPC kilkukrotnie już w swoim orzecznictwie wskazały, że KRS działająca według ustawy z grudnia 2017 r. "nie daje gwarancji niezależności od władzy wykonawczej oraz ustawodawczej, a co za tym idzie - również sędziowie nominowani do pełnienia urzędów sędziowskich w procedurze nominacyjnej z udziałem tak kształtowanej KRS, nie spełniają wymogów niezależnego i niezawisłego sądu, wyartykułowanych w odpowiednich przepisach krajowych i międzynarodowych".

W związku z tym - jak przekazało MS - sędzia Brazewicz podjął decyzję o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego w sprawie dotyczącej ewentualnych przewinień sędziów szczecińskiego sądu apelacyjnego.

W ciągu ostatniego roku - po ostatnich wyborach parlamentarnych i zmianie kierownictwa resortu sprawiedliwości - blisko sto spraw dyscyplinarnych prowadzonych wcześniej przez sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych trafiło do powołanych przez Adama Bodnara ministerialnych rzeczników "ad hoc". Chodzi o wszczęte za poprzedniej władzy, dyscyplinarne sprawy sędziów - w tym te, w których zarzuty dotyczyły kwestionowania obecnej Krajowej Rady Sądownictwa. W odniesieniu do tych spraw podjęto już wiele decyzji o umorzeniach, w innych sprawach dyscyplinarnych zapadły orzeczenia uniewinniające lub cofnięto wnioski o ukaranie.

Zgodnie z regulacją z Prawa o ustroju sądów powszechnych, "minister sprawiedliwości może powołać Rzecznika Dyscyplinarnego MS do prowadzenia określonej sprawy dotyczącej sędziego". "Powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości wyłącza innego rzecznika od podejmowania czynności w sprawie" - stanowi u.s.p.

Nadal natomiast nie wiadomo, kiedy w I instancji, przed Sądem Okręgowym w Koszalinie, ruszy powtórny proces Mariusza G. Tydzień temu odbyło się niejawne posiedzenie wstępne, ale zamiast ustalenia terminów rozprawy, prokuratura złożyła wniosek o wyłączenie dwóch sędziów mianowanych po 2017 roku, których wylosowano do składu mającego rozpoznawać ponownie tę sprawę.

Marcin Jabłoński (PAP)

mja/ sdd/ mhr/